آلمانی‌ها مثل سایر کشورهای مسیحی، سنت‌های خاص خود را برای کریسمس دارند که تزیین درخت کریسمس، شیرینی‌ها و غذاهای لذیذ و بازارهای کریسمس بخشی جدانشدنی از آن است.
همانند بسیاری از کشورهای مسیحی،کریسمس جزو ایام خاص در آلمان به حساب می‌آید. بااینکه اکثر رویدادهای کریسمس نظیر جشن و دورهمی‌های خانوادگی و غذاهای خوشمره در سراسر دنیا مشابه هم است، اما هر کشوری روش‌های خاص خود را برای جشن گرفتن این مراسم جادویی و میهج دارد. فضای شاد و پرهیجان آلمان در ماه دسامبر، وصف‌ناشدنی است. غرفه‌های بازارهای کریسمس، انواع شیرینی‌ها و غذاهای محلی را برای فروش عرضه می‌کنند. شیرینی‌های لذیذی از جمله اشتولن، بیسکوییت‌های زنجبیلی و... انواع تزیینات لازم برای خانه و درخت‌های کریسمس و هدایای کوچک و اسباب‌بازی هم در این غرفه‌ها پیدا می‌شود. اما این همه ماجرا نیست، برای آشنایی بیشتر با مراسم کریسمس در آلمان با ما همراه باشید.
روز سنت نیکلاس (St Nicholas Day) یکی از تعطیلات مورد علاقه برای کودکان آلمانی است. در شب ۵ دسامبر، کودکان کفشهای خود را تمیز می‌کنند و قبل از خواب آن را بیرون در خانه می‌گذارند. صبح روز بعد وقتی به سراغ کفش‌هایشان می‌روند آن‌ها را پر از آجیل، شکلات و هدایای کوچکی از سنت نیکلاس می‌بینند. سنت نیکلاس در مراکز خرید و کلوب‌های کودکان نیز حضور دارد و درحالیکه لباس و کلاه قرمز پوشیده است و ریش‌های بلند و سفید دارد، به بچه‌ها هدیه‌های کوچک می‌دهد. با اینکه بابانوئل در کشور آلمان محبوبیت زیادی دارد، اما سنت نیکلاس از جایگاه بالاتری نسبت به بابانوئل برخوردار است. روز سنت نیکلاس در تعدادی از کشورهای مسیحی غربی نیز جشن گرفته می‌شود، هرچند مدل این جشن‌ها از کشوری به کشور دیگر متفاوت است.
کرامپوس، یک شخصیت افسانه‌ای در شرق اروپا است که برای قرن‌ها به‌عنوان بخشی از داستان کریسمس محسوب می‌شود. در واقع او شیطانی از پیروان سنت نیکلاس بوده است که گفته می‌شود برای ادب کردن و تنبیه بچه‌های شیطون و بازیگوش، او را همراهی می‌کرد. در شب کرامپوس (Krampus Night) در جنوب باواریا، مردها لباس‌های مخوف کرامپوس را به تن می‌کنند و در شب سنت نیکلاس در خیابان‌ها به راه می‌افتند و گاهی اوقات والدینی که فرزند شیطون دارند او را به خانه خود دعوت می‌کنند.
تقویم ظهور (Advent calendar)، یک شمارش معکوس مهم برای کریسمس برای کودکان آلمانی است. در تمام روزهای ماه آخر سال و قبل از کریسمس، یک پنجره در تقویم باز می‌شود که درون آن شعر، بخشی از یک داستان، شکلات یا یک هدیه کوچک قرار دارد. این تقویم در تمام فروشگاه‌های سراسر آلمان به چشم می‌خورد، هرچند بسیاری از والدین ترجیح می‌دهند که خودشان این تقویم را بسازند.
سنت تاج گل ظهور (Advent wreath) توسط لوتران‌های آلمان در قرن ۱۶ شروع شد و امروزه همچنان یکی از نمادهای کریسمس در این کشور به حساب می‌آید. این تاج گل شامل ۴ شمع روی شاخه‌ها و میوه کاج، گل‌های خشک شده و تزیینات کریسمس می‌شود. هر خانواده‌ی آلمانی سنت خود را در تزیین تاج گل ظهور دارند. برخی از آن‌ها این تاج گل را در هفته اول دسامبر بیرون از خانه می‌آورند و هر یکشنبه (تا یکشنبه منتهی به کریسمس که ۴ هفته می‌شود) یک شمع را روشن می‌کنند. برخی از خانواده‌ها این تاج را در آخرین یکشنبه سال و قبل از کریسمس در معرض نمایش می‌گذارند و از همه اعضای خانواده می‌خواهند که دور تا دور آن بنشینند و ضمن خوردن خوراکی‌های کریسمس، آهنگ‌های کریسمس را می‌خوانند و فیلم‌های کریسمس را تماشا می‌کنند.
جادوی بازارهای کریسمس به خیلی از کشورها و حتی قاره‌های دیگر نیز گسترش یافته است، اما اصالت بازارهای کریسمس به بخش آلمانی زبان اروپا در قرون وسطی برمی‌گردد. هر سال چندین هزار بازار کریسمس در سراسر کشور آلمان برپا می‌شود. مشهورترین بازار کریسمس آلمانی در شهر نورنبرگ برگزار می‌شود. در غرفه‌های متعدد این بازار، علاوه بر شیرینی‌ها و هدایای زیبا، گوی‌های رنگی و شیشه‌ای زیبا با طرح‌های مختلف به فروش می‌رسد.
در زبان آلمانی به این بازارها، Weihnachtsmärkte می‌گویند و امروزه بیش از ۲۵۰۰ بازار کریسمس در سراسر آلمان برپا می‌شود. جذابیت و زیبایی این بازارها هم توجه اهالی شهرها و هم گردشگران را جلب می‌کند. قدم زدن در غرفه‌ها و تماشای فروشنده‌ها که محصولات متنوعی از قبیل صنایع دستی، تزیینات کریسمس و غذاها و شیرینی‌های سنتی و محلی می‌فروشند، تجربه‌ای لذت‌بخش و هیجان‌آور است.
فرشته‌های کریسمس جزو دوست‌داشتنی‌ترین تزیینات کریسمس در آلمان هستند. این فرشته‌ها را روی درخت‌های کریسمس و کل فضای خانه می‌گذارند. این فرشته‌های زیبای چوبی که دست‌ساز هستند، معمولا در حال نواختن آلات موسیقی دیده می‌شوند.
اشتولن یا استولن (Stollen)، یک کیک سنتی کریسمس در آلمان است که از آرد، میوه (خرد شده، خشک شده یا شکری)، آجیل و ادویه‌ها تهیه می‌شود و روی این کیک را با پودر قند تزیین می‌کنند. بسیاری از خانواده‌ها این کیک لذیذ را در خانه تهیه می‌کنند. بیشتر فروشگاه‌ها هم در این روزها، اشتولن دارند.
لبکوشن (Lebkuchen) یکی دیگر از شیرینی‌های آلمانی در ایام کریسمس است که به نان زنجبیلی شباهت دارد. این شیرینی خوشمزه شامل عسل، ادویه و آجیل است که به شکل‌های مختلف (نرم، سفت، شیرین، با آیسنگ یا بدون آیسینگ) تهیه می‌شود. لبکوشن معمولا در نمایشگاه‌ها، جشنواره‌های و مغازه‌های سوغاتی فروشی سراسر آلمان به فروش می‌رسد. روی بسیاری از آن‌ها، پیام‌هایی نوشته شده است.
سنت تزیین درخت کریسمس که به زبان آلمانی به آن «Tannenbaum» گفته می‌شود به قرن شانزدهم برمی‌گردد. در واقع این آلمانی‌ها بودند که آغازگر این سنت در دنیا بودند. در شهرها، هر میدانی درخت کریسمس بزرگ و زیبایی مخصوص خود دارد که به زیبایی تمام تزیین می‌شوند. درخت‌ها با انواع آویزهای تزیینی و چراغ‌های رنگارنگ به زیبایی در شب می‌درخشند. آلمانی‌ها معمولا از درختان طبیعی برای این کار استفاده می‌کنند که در اندازه‌های گوناگون در بازارهای کریسمس و در بیشتر مغازه‌ها، به فروش می‌رسند.
هدایای بچه‌ها زیر درخت کریسمس پنهان می‌شود و بچه‌ها تا قبل از شروع جشن اجازه‌ی ورود به اتاق نشیمن که درخت کریسمس در آن قرار گرفته، ندارند. بنابراین کودکان معمولا برای ورود به اتاق، دیدن درخت کریسمس و برداشتن هدیه‌هایشان بسیار هیجان‌زده هستند. درختان کریسمس معمولا صنوبر، سرو یا کاج هستند و برخی از تزیینات درخت کریسمس به صورت موروثی است و در خانواده‌ها از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شوند. کوکی‌های خانگی، آب‌نبات‌های تزیینی و انواع شکلات هم برای تزیین درخت به‌کار می‌رود.
در اواخر قرن شانزدهم، یک شهر کوچک در آلمان به شیشه‌سازی معروف بود و بهترین وسایل بلوری اروپا را تولید می‌کرد. در سال ۱۸۴۷، هانس گرینر، یکی از نوادگان کسی که اولین کارخانه شیشه‌سازی شهر را تاسیس کرد، شروع به تولید تزیینات شیشه‌ای کرد که بعدها برای کریسمس به‌کار رفت. او از یک روش منحصربه فرد استفاده می‌کرد که بعدها توسط پسران و نوه‌هایش مورد استفاده قرار گرفت و تا حدی معروف شد که به سایر نقاط اروپا نیز صادر می‌شد. الان نیز از این تزیینات برای درخت کریسمس استفاده می‌کنند.